Niepłodność a bezpłodność – jakie są różnice?

Pojęcia niepłodności oraz bezpłodności często są mylone i utożsamiane. Tymczasem dotyczą dwóch odrębnych schorzeń, choć w zakresie tej samej kwestii: płodności. – Niepłodność można leczyć, natomiast bezpłodność jest nieuleczalna i ciążę można uzyskać przez techniki wspomaganego rozrodu – tłumaczy lek. Małgorzata Szpetnar, ginekolog z enel-med.

Jakie są różnice między niepłodnością a bezpłodnością?

Niepłodność jest stanem przejściowym, który można leczyć, często skutecznie. Powszechnie określana jest zgodnie ze sformułowaną przez Światową Organizację Zdrowia definicją jako niezdolność do zajścia w ciążę w czasie roku regularnego współżycia w celach rozrodczych bez stosowania metod ograniczenia płodności. Regularność stosunków oznacza co najmniej 3-4 stosunki tygodniowo. Z kolei bezpłodność jest nieodwracalna, a para może uzyskać ciążę jedynie poprzez zastosowanie technik wspomaganego rozrodu, czyli przez korzystanie z dawstwa. Bezpłodność, za definicją WHO, oznacza trwałą niezdolność do zostania biologicznym rodzicem, dotycząca zarówno kobiety, jak i mężczyzny. Od niepłodności różni ją przede wszystkim fakt, że współczesna medycyna nie zna sposobu na poradzenie sobie z tym problemem. Jedyną szansą pozostaje zapłodnienie pozaustrojowe (in vitro) oraz adopcja. – Przy bezpłodności pacjent nie może mieć dzieci i korzysta z dawstwa komórki jajowej, nasienia lub organów dawczyni – mówi ginekolog enel-med, Małgorzata Szpetnar.

Jak sprawdzić płodność mężczyzny?

Aby ocenić płodność mężczyzny, lekarz najpierw przeprowadza pogłębiony wywiad, pytając o wszystkie dolegliwości i choroby. Wszelkie nieprawidłowości i historia rodzinna mogą mieć wpływ na płodność mężczyzny. Po rozmowie i badaniu zleca się analizę nasienia. Jeżeli nasienie jest nieprawidłowe przeprowadza się szereg badań u pana. Ocenia się kariotyp, czyli prawidłowość chromosomów, bada się poziom hormonów, wykonuje badanie USG. Na ich podstawie szukamy przyczyny, a gdy ją poznamy, przechodzimy do leczenia. W przypadku zaburzeń hormonalnych możemy wprowadzić leczenie hormonalne, np. hipogonadyzm hipogonadotropowy leczy się przy użyciu gonadotropin. – Gdy przyczyną są zaburzenia wzwodu lub ejakulacji ginekolog posiłkuje się wsparciem seksuologa – tłumaczy Szpetnar. Przy braku plemników można próbować uzyskać je poprzez biopsję jądra lub z moczu, jeżeli występuje ejakulacja wsteczna.

Badanie płodności u kobiet

Pierwszym krokiem w diagnostyce i terapii jest wywiad lekarski, w tym niezwykle istotny wywiad położniczy, dotyczący wcześniejszych ciąż, ewentualnych operacji i ich  powikłań. Lekarz powinien przeprowadzić badanie kliniczne, obejmujące dokładną ocenę masy ciała i wzrostu, co daje dane potrzebne do obliczenia indeksu masy ciała, a wykryte nieprawidłowości mogą wskazywać na zaburzenia hormonalne. Następnym wymogiem jest przeprowadzenie badania ginekologicznego u każdej pacjentki, oceniającego narządy płciowe (zewnętrzne i wewnętrzne). Nieodłącznym elementem diagnostyki niepłodności są badania hormonalne. Ponadto wykonuje się też badania ultrasonograficzne, ocenę drożności jajowodów, histeroskopię, laparoskopię, pobiera posiewy z kanału szyjki macicy oraz ocenia biocenozę pochwy. – Coraz większą rolę odgrywają badania genetyczne, gdyż aberracje chromosomowe zarodka mogą by przyczyną poronień samoistnych. Określa się w nich kariotyp partnerów – wyjaśnia lek. Szpetnar.