Opis badania
D-dimery to produkty rozpadu fibryny – białka biorącego udział w procesie krzepnięcia. Ich poziom odzwierciedla dynamikę tworzenia i rozpadu skrzeplin w naczyniach krwionośnych. Ich zbyt duża ilość we krwi może świadczyć o poważnych problemach zdrowotnych. Na badanie poziomu D-dimerów we krwi zapraszamy do placówek enel-med w całej Polsce.
Krzepnięcie krwi to proces niezwykle skomplikowany, zależny od bardzo dużej ilości białek oraz jonów. W dużym skrócie możemy powiedzieć, że uszkodzenie ściany naczynia krwionośnego uruchamia tzw. kaskadę krzepnięcia. Prowadzi ona w ostateczności do przekształceń białka, zwanego fibrynogenem, w fibrynę, która razem z leukocytami, erytrocytami i płytkami krwi wytwarza w miejscu uszkodzenia siatkę. W tym samym czasie, w organizmie zachodzą procesy przeciwstawne, mające na celu „rozpuszczenie” wcześniej wspomnianej siatki. Jest ona rozcinana przez enzymy znajdujące się we krwi na mniejsze fragmenty, nazywane właśnie dimerami-D. Obecność dimeru D świadczy o zachodzącym w organizmie procesie tzw. fibrynolizy, czyli procesie rozpadu zakrzepów.
Badanie poziomu D-dimerów– wskazania
Badanie poziomu D-dimerów jest wskazane zawsze wtedy, kiedy podejrzewamy żylną chorobę zakrzepowo-zatorową (ŻChZZ), czyli zakrzepicę żył głębokich (VTE) lub zatorowość płucną. Innym wskazaniem jest diagnostyka i monitorowanie rozsianego krzepnięcia wewnątrznaczyniowego (DIC), które może wystąpić np. we wstrząsie. Żylna choroba zakrzepowo-zatorowa związana jest z objawami, których wystąpienie powinno skłonić nas do oceny poziomu dimerów-D we krwi. Należą do nich m.in.:
- obrzęk, ból i opuchnięcie jednej kończyny,
- zaczerwienienie kończyny,
- wzmożone ucieplenie kończyny,
- duszność z towarzyszącym bólem w klatce piersiowej,
- podwyższona temperatura ciała,
- wystąpienie krwioplucia,
- nadpłytkowość pojawiająca się w morfologii krwi.
Badanie poziomu D-dimerów – przeciwwskazania
Ze względu na bardzo małe ilości pobieranej krwi, nie sformułowano przeciwwskazań dla tego badania.
Badanie poziomu D-dimerów – ciąża
W ciąży poziom D-dimerów widocznie wzrasta. Ich stężenie zmienia się wraz z przebiegiem ciąży – na samym jej początku mieści się w granicach normy, by w momencie porodu przekraczać ją nawet trzykrotnie. Po porodzie poziom D-dimerów wraca do swoich pierwotnych wartości po około 6 tygodniach.
Badanie poziomu D-dimerów–przebieg badania
- pobranie krwi najlepiej wykonać w godzinach porannych po całonocnym wypoczynku,
- należy pozostać na czczo a ostatni posiłek spożyć w dniu poprzedzającym badanie najpóźniej ok. godz. 18.00,
- ograniczyć spożywanie używek 2- 3 dni przed badaniem,
- unikać wysiłku fizycznego ok. 12 godzin przed badaniem,
- bezpośrednio przed badaniem wypocząć ok. 15 minut,
- rano przed badaniem wypić szklankę niegazowanej wody,
- w przypadku stosowania leków na stałe należy ustalić z lekarzem, czy nie będą one wpływały na wynik badania.
Badanie poziomu D-dimerów – jak przebiega badanie?
Pacjent zapisuje się do punktu pobrań na dany dzień i na umówioną godzinę. W dniu badania zgłasza się do recepcji w celu potwierdzenia obecności w placówce. Następnie kierowany jest
do punktu pobrań. Na realizację usługi zostanie zaproszony przez pracownika medycznego.
Po dopełnieniu niezbędnych formalności pacjentowi pobierana zostanie krew żylna. Badania realizuje wykwalifikowany personel. Personel punktu pobrań poinformuje pacjenta o terminie realizacji badań oraz o sposobie odbioru wyników badań. Po badaniu należy pozostać w placówce ok 5 minut w celu uciskania miejsca wkłucia. Wszelkie dolegliwości związane z wykonaniem zabiegu pobrania krwi należy zgłaszać do pracownika punktu pobrań.
Badanie poziomu D-dimerów – normy i interpretacja wyników
Poziom D-dimerów we krwi nie powinien przekraczać 500 μg/l jednak normy są nieco inne ze względu na wiek czy płeć osoby badanej. Podwyższony poziom D-dimerów we krwi obserwuje się w takich stanach jak:
- wykrzepianie wewnątrznaczyniowe (DIC),
- choroba nowotworowa,
- ciąża,
- procesy zapalne,
- rozległy uraz,
- stan po operacji,
- udar mózgu,
- zawał serca,
- niedokrwienie kończyny,
- przewlekłe choroby nerek oraz wątroby,
- rzucawka i stan przedrzucawkowy.
Należy podkreślić jednak, że dimery-D są bardzo nieswoiste, a sytuacji, w których możemy zauważyć ich zwiększoną ilość w krążeniu jest bardzo dużo. Z tego też powodu ich pomiar we krwi jest diagnostyczny głównie w przypadku osób, które mają małe bądź umiarkowane ryzyko wystąpienia żylnej choroby zakrzepowo-zatorowej.
Fałszywie zawyżony wynik może być związany z obecnością we krwi czynnika reumatoidalnego (charakterystycznego dla chorób autoimmunologicznych), zwiększonym stężeniem bilirubiny lub podwyższonym poziomem triglicerydów.
Każdy wynik badania poziomu D-dimerów we krwi powinien być skonsultowany z lekarzem prowadzącym, który w oparciu o wynik podejmie właściwe kroki lecznicze.