Opis badania
Prolaktyna to hormon wydzielany głównie przez przedni płat przysadki, a w mniejszym stopniu także błonę śluzową macicy (endometrium) oraz łożysko. Jest kojarzona przede wszystkim ze stymulacją laktacji, jednak pełni ona wiele innych funkcji w organizmie ludzkim. Jej zbyt wysoki poziom we krwi może świadczyć o poważnych problemach zdrowotnych. Na badanie poziomu prolaktyny we krwi zapraszamy do placówek enel-med na terenie całej Polski.
Prolaktyna to glikoproteina wytwarzana przez laktotrofy zlokalizowane w przednim płacie przysadki mózgowej. Kluczową rolę w regulacji wydzielania tego hormonu odgrywa dopamina, która hamuje wydzielanie prolaktyny. . Stężenie prolaktyny podlega dobowym wahaniom (najwyższe jest w godzinach nocnych i nad ranem, ok. godz. 3 – 4). Poziom prolaktyny we krwi nie zmienia się podczas cyklu miesiączkowego. Nieznacznie niższe stężenia prolaktyny możemy zauważyć we wczesnej fazie folikularnej, nieco wyższe natomiast w okresie okołoowulacyjnym i w fazie lutealnej. W ciąży poziom prolaktyny jest 10-krotnie wyższy niż poza nią.Oprócz funkcji pobudzania laktacji, prolaktyna wpływa również na układ immunologiczny, reguluje gospodarkę wodną organizmu wpływa na nastrój i samopoczucie kobiety.
Badanie poziomu prolaktyny we krwi – wskazania
Najważniejszym i najbardziej charakterystycznym objawem związanym ze zbyt wysokim poziomem prolaktyny we krwi są zaburzenia miesiączkowania. Cykle mogą być skrócone i trwać mniej niż 25 dni lub dłuższe niż zazwyczaj – nawet ponad 33-dniowe. Wtórny brak miesiączki, czyli sytuacja, w której kobieta mająca do tej pory regularne cykle, nagle zaczyna borykać się z problemich braku, również jest charakterystyczna dla podwyższonego stężenia prolaktyny w organizmie. Innym objawem alarmującym są niepowodzenia w staraniu o potomstwo, czyli stwierdzona niepłodność, a także mlekotok niezwiązany z karmieniem piersią. Ze zwiększonym poziomem prolaktyny we krwi związany jest również spadek libido oraz suchość pochwy powodująca dyskomfort podczas stosunku.
Rzadkim powodem hiperprolaktynemii są gruczolaki przysadki produkujące prolaktynę. Mogą one objawiać się bólami i zawrotami głowy, a nawet zaburzeniami widzenia, które najczęściej manifestują się jako ograniczenie skroniowe pola widzenia, a w skrajnych przypadkach – utrata wzroku.
W przypadku mężczyzn objawy podwyższonego poziomu prolaktyny we krwi są niejednoznaczne, a do najczęstszych zaliczamy zaburzenia popędu płciowego (libido) oraz problemy z erekcją.
Badanie poziomu prolaktyny we krwi – przeciwwskazania
Ze względu na małą ilość pobieranej krwi, nie zostały sformułowane żadne przeciwwskazania do wykonania zabiegu.
Badanie poziomu prolaktyny we krwi – jak przygotować się do badania?
Najważniejsze wskazówki:
- pobranie krwi należy wykonać w godzinach porannych, po całonocnym wypoczynku
- należy pozostać na czczo a ostatni posiłek spożyć w dniu poprzedzającym badanie najpóźniej ok. godz. 18.00
- ograniczyć spożywanie używek 2- 3 dni przed badaniem
- unikać wysiłku fizycznego ok. 12 godzin przed badaniem, nie współżyć, nie masować piersi i nie drażnić brodawek sutkowych
- bezpośrednio przed badaniem wypocząć ok. 15 minut
- rano przed badaniem wypić szklankę niegazowanej wody
- w przypadku stosowania leków na stałe należy ustalić z lekarzem, czy nie będą one wpływały na wynik badania
Badanie poziomu prolaktyny we krwi – przebieg badania
Pacjent zapisuje się do punktu pobrań na dany dzień i na umówioną godzinę . W dniu badania zgłasza się do recepcji w celu potwierdzenia obecności w placówce. Następnie kierowany jest
do punktu pobrań. Na realizację usługi zostanie zaproszony przez pracownika medycznego.
Po dopełnieniu niezbędnych formalności pacjentowi pobierana zostanie krew żylna. Personel punktu pobrań poinformuje pacjenta o terminie realizacji badań oraz o sposobie odbioru wyników badań. Po badaniu należy pozostać w placówce ok 5 minut w celu uciskania miejsca wkłucia. Wszelkie dolegliwości związane z wykonaniem zabiegu pobrania krwi należy zgłaszać do pracownika punktu pobrań.
Badanie poziomu prolaktyny we krwi – norma i interpretacja wyników
Interpretacja wyników powinna opierać się na wartościach referencyjnych podanych przez laboratorium. Przyczyną zbyt wysokiego stężenia tego hormonu może być:
- ciąża,
- stres,
- wysiłek fizyczny, szczególnie sporty wyczynowe i akrobatyka,
- zażywanie leków takich jak doustne tabletki antykoncepcyjne, niektóre leki przeciwdepresyjne i neuroleptyki, opioidy czy leki przeciwpadaczkowe, stosowane w leczeniu choroby wrzodowej i nadciśnienia,
- niedoczynność tarczycy, akromegalia i inne choroby endokrynologiczne,
- niewydolność wątroby lub nerek,
- gruczolak przysadki produkujący prolaktynę,
- zmiany zapalne w przysadce.
Każdy wynik powinien być skonsultowany z lekarzem prowadzącym, który w oparciu o wywiad, objawy kliniczne i badanie przedmiotowe zadecyduje o odpowiedniej terapii.